Drodzy Uczniowie i Rodzice!
Tegoroczny egzamin ósmoklasisty, który odbędzie się w dn. 13-15 maja, będzie nieco inny niż poprzednie. W ciągu ostatniego roku pojawiło się kilka znaczących zmian dotyczących wymagań oraz form przeprowadzenia egzaminu.
W związku z tym poniżej znajdziecie Państwo informację na temat najważniejszych różnic względem poprzedniego egzaminu ósmoklasisty.
Mamy nadzieję, że tak opracowane informacje pozwolą Państwu ze spokojem oczekiwać na maj.
Co się zmienia w tym roku na egzaminie ósmoklasisty?
Wydłużenie czasu trwania egzaminu ósmoklasisty
Od 2025 r. zostanie również wydłużony czas przeznaczony na rozwiązywanie arkuszy. W przypadku arkuszy standardowych czas przeznaczony na rozwiązywanie arkuszy wyniesie:
- 150 minut zamiast 120 minut – język polski
- 125 minut zamiast 100 minut – matematyka
- 110 minut zamiast 90 minut – język obcy nowożytny
Wydłużeniu ulegnie również czas przeznaczony na rozwiązywanie arkuszy dla uczniów z dostosowaniem form i warunków egzaminu ósmoklasisty. Szczegółowe informacje na ten temat znajdują się w tabeli:
Odejście od wymagań egzaminacyjnych na rzecz podstawy programowej
W latach 2021-2024 egzamin ósmoklasisty był przeprowadzany na podstawie skróconych wymagań egzaminacyjnych, a nie w oparciu o podstawę programową. To było skutkiem pandemii COVID-19 oraz długiego okresu nauki zdalnej. Od 2025 r. egzamin ósmoklasisty będzie ponownie odbywać się w oparciu o podstawę programową.
W związku z tym nastąpią poniższe zmiany:
- Odejście od wymagań egzaminacyjnych na rzecz podstawy programowej
- Uszczuplenie podstawy programowej
- Wydłużenie czasu trwania egzaminu ósmoklasisty
Poniżej znajdziecie Państwo wyjaśnienie dotyczące najważniejszych zmian na egzaminie ósmoklasisty w 2025 r.
Język polski:
- Nie ulegnie zmianie forma arkusza egzaminacyjnego. Do zdobycia będzie 45 punktów, a oprócz zadań testowych do napisania będzie zaproszenie lub ogłoszenie oraz wypracowanie.
- Do wyboru będą dwa tematy wypracowania. Jeden dotyczyć będzie opowiadania, a drugi rozprawki lub przemówienia. W latach 2021-2024 na egzaminie ósmoklasisty nie obowiązywało przemówienie.
- Szczegółowe zasady dotyczące oceny przemówienia znajdują się w Informatorze CKE oraz w zasadach oceniania testu diagnostycznego z grudnia 2024 r.
Poniżej najważniejsza informacja dotycząca zasad oceniania przemówienia:
Uwaga dotycząca formy wypowiedzi!!!
Wypracowanie musi zawierać cechy charakterystyczne przemówienia jako wypowiedzi o charakterze argumentacyjnym, przeznaczonej do wygłoszenia:
a) bezpośredni zwrot do adresata,
b) retoryczne środki językowe, np.: pytanie retoryczne, powtórzenie, porównanie, słownictwo wartościujące,
c) czasowniki w trybie rozkazującym,
d) czasowniki w 1. i 2. osobie l. mn. służące podtrzymaniu kontaktu z odbiorcami lub pełniące funkcję perswazyjną,
e) zaimki odnoszące się do 1. i 2. osoby l. mn. służące podtrzymaniu kontaktu z odbiorcami lub pełniące funkcję perswazyjną,
f) zjednywanie przychylności odbiorców, np. podkreślenie ich znaczenia, kompetencji itp.
Uczeń może otrzymać 2 punkty, jeżeli:
• w jego wypracowaniu pojawią się bezpośredni zwrot do adresata oraz przynajmniej dwie różne cechy wybrane spośród b) – f); każda cecha powinna być potwierdzona przynajmniej jeden raz, np. uczeń w wypracowaniu użył jednego porównania i jednego zaimka odnoszącego się do 1 osoby l. mn., tym samym zrealizował podpunkty b) i e),
• wszystkie pozostałe elementy polecenia zostały uwzględnione,
• wypowiedź w całości dotyczy problemu wskazanego w poleceniu.
Uczeń może otrzymać 1 punkt, jeżeli:
• w jego wypracowaniu pojawią się bezpośredni zwrot do adresata oraz przynajmniej jedna cecha wybrana spośród b) – f), wybrana cecha powinna być potwierdzona przynajmniej jeden raz, np. uczeń w wypracowaniu użył jednego porównania i tym samym zrealizował podpunkt b), ALBO w wypracowaniu występują dwie różne cechy przemówienia spośród
b) – f), a nie występuje bezpośredni zwrot do adresata, ALBO występuje tylko bezpośredni zwrot do adresata,
• nieuwzględniony został jeden element polecenia (inny niż forma) ORAZ/LUB
• w pracy występują fragmenty niedotyczące problemu wskazanego w poleceniu.
Uwaga: jeżeli za wypowiedź przyznano 0 pkt w kryterium Realizacja tematu wypowiedzi,
we wszystkich pozostałych kryteriach przyznaje się 0 pkt.
- Na egzaminie ósmoklasisty będzie obowiązywać znajomość wszystkich lektur obowiązkowych poznawanych w klasach VII-VIII oraz 5 lektur obowiązkowych poznawanych w całości w klasach IV-VI. Poniżej znajduje się lista lektur, których znajomość obowiązuje na egzaminie ósmoklasisty:
Klasy IV–VI
- Jan Brzechwa, Akademia Pana Kleksa
- Janusz Christa, Kajko i Kokosz. Szkoła latania (komiks)
- Clive Staples Lewis, Opowieści z Narnii. Lew, czarownica i stara szafa
- Ferenc Molnár, Chłopcy z Placu Broni
- John Ronald Reuel Tolkien, Hobbit, czyli tam i z powrotem
Klasy VII i VIII
- Charles Dickens, Opowieść wigilijna
- Aleksander Fredro, Zemsta
- Aleksander Kamiński, Kamienie na szaniec
- Jan Kochanowski, wybór fraszek, wybrana pieśń, treny VII i VIII
- Adam Mickiewicz, Reduta Ordona, Świtezianka, Dziady część II, Pan Tadeusz (księgi: I, II, IV, X, XI, XII)
- Sławomir Mrożek, Artysta
- Antoine de Saint-Exupéry, Mały Książę
- Henryk Sienkiewicz, Latarnik, Quo vadis (fragmenty)
- Juliusz Słowacki, Balladyna
- Stefan Żeromski, Syzyfowe prace (fragmenty).
- Zadania w części I arkusza, które będą dotyczyły lektur obowiązkowych dla klas IV – VI, będą odnosić się wyłącznie do fragmentu lektury zamieszczonego w arkuszu egzaminacyjnym, nie będą sprawdzały znajomości treści lub problematyki całej lektury obowiązkowej. Ta zasada będzie obowiązywać na egzaminie ósmoklasisty w 2025 i 2026 r.
- W zadaniach, w których trzeba będzie odwołać się do dowolnej lektury obowiązkowej oraz w wypracowaniu uczniowie będą mogli odwołać się zarówno do lektur obowiązkowych, jak i do utworów, które zostały wykreślone w 2024 r. z podstawy programowej. Lista lektur będzie dołączona do arkusza egzaminacyjnego.
Matematyka:
- Zmianie ulegnie forma arkusza egzaminacyjnego. Pojawi się 15 zadań zamkniętych (tak jak w latach 2021-2024) i 6 zadań otwartych (w latach 2021-2024 były 4 zadania otwarte).
- Do zdobycia będzie 30 punktów.
- Planowane jest wdrożenie e-oceniania.
Od 2025 roku na egzaminie obowiązywać będą dodatkowe wymagania, które były anulowane w latach 2023 i 2024.
W ramach egzaminu 2025 rozszerzono zakres wielu umiejętności, a niektóre zagadnienia, na przykład symetrie oraz obliczenia dotyczące okręgów, zostały wprowadzone jako obowiązkowe – co może być niespodzianką dla uczniów.
Poniżej kluczowe zmiany w wymaganym materiale:
- Liczby naturalne i systemy liczbowe.
Uczniowie będą zobligowani do przeliczania liczb między systemem rzymskim a dziesiętnym. Aby sprostać temu zadaniu, będzie trzeba dogłębnie rozumieć oba systemy oraz potrafić swobodnie przeliczać liczby do wartości 3000. Dodatkowo, zadania będą wymagały obliczenia największego wspólnego dzielnika (NWD) oraz najmniejszej wspólnej wielokrotności (NWW) przy wykorzystaniu rozkładu na czynniki.
- Liczby całkowite i wartość bezwzględna.
Na egzaminie pojawią się zadania, które sprawdzają umiejętność stosowania liczb ujemnych w praktycznych sytuacjach codziennych. Uczniowie będą również musieli obliczać wartość bezwzględną, co umożliwia lepsze zrozumienie operacji na liczbach zarówno dodatnich, jak i ujemnych.
- Ułamki i ich zastosowanie.
Uczniowie będą musieli określić całą liczbę na podstawie danej części, obliczyć wartości wyrażeń arytmetycznych zawierających różne typy liczb oraz stosować ułamki w zadaniach związanych z procentami i proporcjami.
- Okręgi i koła.
Tu uczniowie będą musieli obliczyć długość obwodu oraz pole powierzchni koła. Ponadto, zadania mogą wymagać wyznaczenia promienia lub średnicy na podstawie znanych wartości, co wymaga opanowania odpowiednich wzorów i umiejętności ich praktycznego zastosowania.
- Symetrie.
Uczniowie będą musieli rozpoznawać symetralną odcinka oraz dwusieczną kąta, a następnie stosować te pojęcia w rozwiązywaniu różnorodnych problemów geometrycznych.
- Pierwiastki i notacja wykładnicza.
W ramach egzaminu ósmoklasisty 2025 uczniowie będą musieli nie tylko obliczać pierwiastki, ale również wykonywać działania na wyrażeniach z pierwiastkami. Dodatkowo, opanowanie notacji wykładniczej stanie się niezbędnym elementem przy zgłębianiu bardziej zaawansowanych zagadnień matematycznych.
- Geometria płaska i przestrzenna.
W obszarze geometrii płaskiej i przestrzennej uczniowie będą musieli poznać bardziej złożone własności figur, takie jak przystawalność trójkątów oraz cechy prostych równoległych, w tym kąty odpowiadające i naprzemianległe. Nowym wymaganiem będzie także umiejętność przeprowadzania prostych dowodów geometrycznych.
- Statystyka opisowa i wykresy.
Nowością jest tu zagadnienie statystyki opisowej. Uczniowie będą mieli za zadanie tworzenie oraz analizowanie różnych typów wykresów, takich jak słupkowe, kołowe i liniowe. Interpretacja danych przedstawionych w formie graficznej pomoże rozwijać umiejętności analizy i prezentacji informacji.
Tu warto zajrzeć!
- https://bip.cke.gov.pl/attachments/download/9817
- https://edukacja.dziennik.pl/aktualnosci/artykuly/9733141,egzamin-osmoklasisty-2025-co-bedzie-na-matematyce.html#egzamin-osmoklasisty-2025-matematyka-zmiany
- https://matematykaterazrozumiem.pl/jakie-zmiany-i-nowe-wymagania-beda-na-egzaminie-osmoklasisty-z-matematyki-w-2025-roku/
- https://www.nowaera.pl/co-nowego-na-egzaminie-osmoklasisty-z-matematyki-od-2025-roku
Język obcy nowożytny:
- Nie ulegnie zmianie forma arkusza egzaminacyjnego. Arkusz będzie podzielony na pięć części: rozumienie ze słuchu, rozumienie tekstów pisanych, znajomość funkcji językowych, znajomość środków językowych, wypowiedź pisemna, a odsetek punktów za rozwiązanie zadań otwartych wyniesie ok. 40%.
- W części sprawdzającej umiejętność tworzenia wypowiedzi pisemnej – uczniowie będą pisać tekst w formie e-maila lub wpisu na blogu, o długości od 50 do 120 wyrazów.
- Oczekiwany średni poziom biegłości językowej (zgodnie z podstawą programową z 2024 r.):
A2 (A2+ w zakresie rozumienia tekstu).
Tu warto zajrzeć!
Uszczuplenie podstawy programowej z języka polskiego
W 2024 r. została zmieniona podstawa programowa dla szkół podstawowych. W związku z tym niektóre treści zostały wykreślone i ich znajomość nie obowiązuje na egzaminie ósmoklasisty.
Najważniejsze zmiany w podstawie programowej z zakresu języka polskiego:
1. Wykreślenie następujących lektur obowiązkowych z zakresu dla klas 4-6:
- W pustyni i w puszczy
- Powrót taty
- Pani Twardowska
- Katarynka
- W pamiętniku Zofii Bobrówny
2. Dodanie do podstawy programowej następujących lektur obowiązkowych z zakresu dla klas
4-6:
- Rota
3. Wykreślenie następujących lektur obowiązkowych z zakresu dla klas 7-8:
- Żona Modna
- Śmierć Pułkownika
- Wybrany utwór z cyklu Sonety Krymskie
- Ziele na kraterze
- Tędy i owędy
4. Inne zmiany dotyczące lektur obowiązkowych z zakresu dla klas 4-6:
- Pan Tadeusz – obowiązuje znajomość ksiąg I, II, IV, X, XI i XII zamiast całości utworu
- Quo vadis – obowiązuje we fragmentach zamiast w całości
- Syzyfowe prace – obowiązuje we fragmentach zamiast w całości
Źródła:
Informator CKE: https://cke.gov.pl/images/_EGZAMIN_OSMOKLASISTY/Informatory/2025/standard/Informator_E8_polski_2025_P1.pdf (dostęp: 20.02.2025)
Zasady oceniania testu diagnostycznego z języka polskiego, grudzień 2024: https://cke.gov.pl/images/_EGZAMIN_OSMOKLASISTY/Arkusze_probne/2024/jezyk_polski/OPOP-100-400-500-660-2412-zasady.pdf (dostęp: 20.02.2025)
Informacja dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej z 10 lipca 2024 r. dotycząca prac nad informatorami o egzaminie ósmoklasisty i egzaminie maturalnym od roku szkolnego 2024/2025 oraz udostępnienia szkołom podstawowym i ponadpodstawowym materiałów do przeprowadzenia tzw. egzaminów próbnych w grudniu 2024 r.:
https://cke.gov.pl/images/_KOMUNIKATY/20240710%20Zmiany%20w%20egzaminach%20od%202025.pdf (dostęp: 20.02.2025)
Aktualna podstawa programowa: https://dziennikustaw.gov.pl/D2024000099601.pdf (dostęp: 20.02.2025)
Komunikat dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej z 31 stycznia 2025 r. w sprawie harmonogramu przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty w 2025 roku:
https://bip.cke.gov.pl/attachments/download/9817
WGLĄD DO PRACY EGZAMINACYJNEJ ORAZ WNIOSEK
O WERYFIKACJĘ SUMY PRZYZNANYCH PUNKTÓW
- Uczeń lub jego rodzice mają prawo wglądu do sprawdzonej i ocenionej pracy egzaminacyjnej tego ucznia, w miejscu i czasie wskazanym przez dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej, w ciągu 6 miesięcy od dnia wydania przez okręgową komisję egzaminacyjną zaświadczenia/informacji o szczegółowych wynikach egzaminu ósmoklasisty.
- Wniosek o wgląd do pracy egzaminacyjnej składa się do dyrektora właściwej okręgowej komisji egzaminacyjnej. Wniosek może być złożony osobiście przez uprawnioną osobę lub osobę występującą w imieniu zdającego lub przesłany do komisji okręgowej drogą elektroniczną (w tym za pośrednictwem ZIU), faksem lub pocztą tradycyjną, na zasadach wskazanych przez OKE.
- Formularz wniosku jest dostępny w Informacji o sposobie organizacji i przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty ogłaszanej w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie internetowej CKE.
- Dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej – jeżeli to możliwe, w porozumieniu z uczniem lub jego rodzicami – w ciągu nie więcej niż 5 dni roboczych od otrzymania wniosku o wgląd wyznacza termin wglądu (dzień oraz godzinę). O wyznaczonym terminie wglądu komisja okręgowa informuje ucznia lub jego rodziców.
- Dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej wyznacza miejsce wglądu. W szczególnych oraz uzasadnionych przypadkach wynikających np. z niepełnosprawności ucznia dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej może wyrazić zgodę na zorganizowanie i przeprowadzenie wglądu poza siedzibą okręgowej komisji egzaminacyjnej.
- Zasady wglądu.
- Potwierdzenie uprawnienia do dokonania wglądu. Na wgląd należy zgłosić się z dokumentem potwierdzającym tożsamość, np. legitymacją szkolną lub dowodem osobistym (w przypadku rodziców oraz słuchaczy szkoły podstawowej dla dorosłych).
- Forma udostępniania prac do wglądu. Uczniowi lub jego rodzicom udostępnia się pracę egzaminacyjną w formie, w jakiej została przez niego przekazana i oceniona przez egzaminatora. W przypadku rozwiązań zadań ocenianych z wykorzystaniem systemu informatycznego OnE (Ocenianie na ekranie) podczas wglądu udostępnia się wydruk ocenionego zadania lub informację (np. w postaci tabeli) o liczbie punktów przyznanych przez egzaminatora za rozwiązanie każdego zadania otwartego. Przed udostępnieniem pracy do wglądu zabezpiecza się dane osobowe egzaminatora przed nieuprawnionym ujawnieniem.
- Czas trwania wglądu. Czas wglądu do jednej pracy egzaminacyjnej wyznaczony przez dyrektora komisji okręgowej nie może być krótszy niż 30 minut. Na prośbę osoby uprawnionej do wglądu, po upływie czasu wyznaczonego przez dyrektora komisji okręgowej, czas wglądu może zostać Zasady przeprowadzania i przystępowania do egzaminu 17 wydłużony w takim zakresie, w jakim jest to możliwe, po uwzględnieniu liczby wglądów wyznaczonych na dany dzień.
- Osoby obecne podczas wglądu. Podczas wglądu obecny jest pracownik okręgowej komisji egzaminacyjnej lub inna osoba / inne osoby wskazane przez dyrektora OKE.
- Zasady oceniania rozwiązań zadań. Podczas dokonywania wglądu uczniowi lub jego rodzicom zapewnia się możliwość zapoznania się z zasadami oceniania rozwiązań zadań.
- Przebieg wglądu. Po sprawdzeniu danych osobowych osoby/osób dokonujących wglądu osoba przeprowadzająca wgląd upewnia się, czy uczeń lub jego rodzice zapoznali się z zasadami wglądu. 7) Po zakończonym wglądzie pracownik OKE odnotowuje realizację wglądu, a uczeń lub jego rodzice potwierdzają to własnoręcznym podpisem.
- Sporządzanie notatek i zdjęć pracy egzaminacyjnej. Podczas dokonywania wglądu uczeń lub jego rodzice mogą sporządzać notatki, korzystając z materiałów przekazanych przez okręgową komisję egzaminacyjną, a także wykonywać fotografie pracy egzaminacyjnej.
- Uczeń lub jego rodzice mogą zwrócić się z wnioskiem o weryfikację sumy punktów. Wniosek wraz z uzasadnieniem składa się do dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej w terminie 2 dni roboczych od dnia dokonania wglądu.
- Formularz wniosku jest dostępny w Informacji o sposobie organizacji i przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty ogłaszanej w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie CKE.
- Weryfikacji sumy punktów dokonuje się w terminie 7 dni od dnia otrzymania wniosku.
- Dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej do weryfikacji sumy punktów wyznacza egzaminatora innego niż egzaminator, który sprawdzał i oceniał pracę egzaminacyjną, której dotyczy wniosek.
- Dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej informuje pisemnie ucznia lub jego rodziców o wyniku weryfikacji sumy punktów w terminie 14 dni od dnia otrzymania wniosku, o którym mowa w pkt. 7.
- Jeżeli w wyniku przeprowadzonej weryfikacji suma punktów została podwyższona, dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej ustala nowy wynik egzaminu ósmoklasisty z danego przedmiotu oraz anuluje dotychczasowe zaświadczenie i wydaje nowe zaświadczenie o szczegółowych wynikach egzaminu ósmoklasisty. Uczeń lub jego rodzice są zobowiązani do zwrotu anulowanego dokumentu.
Ważne!!!
Wniosek o wgląd można złożyć najwcześniej w dniu ogłoszenia wyników egzaminu.
O terminie wglądu w pracę decyduje kolejność zgłoszeń.